prof. Roman Wieruszewski

prof. Roman Wieruszewski
prof. Roman Wieruszewski

Profesor emerytowany

prof. Roman Wieruszewski

Kierownik katedry Prawa konstytucyjnego i praw człowieka w Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji, członek Komitetu Nauk Prawnych PAN, członek kolegium redakcyjnego „Studiów Prawniczych”, Anti – Discrimination Law Review, Przeglądu Konstytucyjnego.

Emerytowany profesor INP PAN, kierownik Poznańskiego Centrum Praw Człowieka do grudnia 2017 r., były członek Komitetu Naukowego Agencji Praw Podstawowych UE, były ad hoc sędzia w Europejskim Trybunale Praw Człowieka.

W latach 1989-1992 ekspert Konstytucyjnej Komisji Parlamentarnej. Od 1992 do 1995 współpracownik Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. byłej Jugosławii w ramach Centrum Praw Człowieka ONZ w Genewie, a od 1996 do 1998 szef misji Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka w byłej Jugosławii z siedzibą w Sarajewie. W latach 1998-2000 i 2003-2006 członek Komitetu Praw Człowieka ONZ (wiceprzewodniczący Komitetu w latach 2003-2004). Członek Rady do spraw Uchodźców I, II i III kadencji (1999-2014).

Zainteresowania badawcze: system międzynarodowej ochrony praw człowieka, prawo konstytucyjne, prawo uchodźcze. 

    Najważniejsze publikacje

    • Równość kobiet i mężczyzn w Polsce, Wyd. Poznańskie, Poznań 1975, wydanie japońskie, Tokio 1981
    • Podstawowe obowiązki obywateli PRL. Warszawa 1984
    • Constitutional Form of the Principles of Equality and Nondiscrimination in Poland Against Comparative Background, in: Comparative Constitutional Law (M. P. Singh ed.), Delhi 1989
    • Application of International Humanitarian Law and Human Rights Law. Individual Complaints, in: Implementation of International Humanitarian Law (F. Kalshoven, Y. Sandoz ed.), Nijhoff 1989
    • National Implementation of Human Rights, in: Human Rights in a Changing East/West Perspective, (A. Rosas, I. Helgesen ed.) London 1990,
      Prawa człowieka. Model prawny (red. i współautor), Ossolineum 1991
    • Human Rights and Current Constitutional Debates in Central and Eastern European Countries, in: The Strength of Diversity (A. Rosas, I. Helgesen ed.) Kluwer Academic Publishers 1992
    • International Response to the Human Rights Violations in the Territory of the Former Yugoslavia, in: Polish Yearbook of the International Law 1991 – 1992
    • Zasada równości i niedyskryminacji w świetle orzecznictwa Komitetu Praw Człowieka (wybrane aspekty), Państwo i Prawo 2000, nr 4,
      The European Union Charter of Fundamental Rights – History, Content and Relationship to Polish Law, in: 25 Polish Yearbook of International Law, 2001
    • Obywatelstwo Unii Europejskiej a ochrona praw człowieka, w: Prawo europejskie i międzynarodowe, 2002 nr 1
    • Od praw obywatelskich do praw człowieka – dylematy ewolucji polskiego systemu ochrony praw człowieka, w: Studia Prawnicze, 2002 nr 2
    • Ocena ustawodawstwa o uchodźcach w świetle praktyki funkcjonowania Rady do Spraw Uchodźców, w: Przegląd Legislacyjny, 2002 nr 4
    • ONZ-owski system ochrony praw człowieka, w: System ochrony praw człowieka, (praca zbiorowa), Wyd. Zakamycze, Kraków 2003
    • Komitet Praw Człowieka a zastrzeżenia państw do Paktu Praw Osobistych i Politycznych oraz do Protokołu Fakultatywnego, w: Prawo, instytucje i polityka w procesie globalizacji, (red. J. Haliżak, R. Kuźniar), Warszawa 2003
    • Rola organów traktatowych ONZ i specjalnych procedur w procesie umacniania demokracji, w: O ludzki wymiar prawa, Księga jubileuszowa prof. Tadeusza Jasudowicza, Toruń 2004
    • The Abolition of the Death Penalty in Poland [w:] The Death Penalty in the OSCE Area, Backgroundpaper 2006, OSCE ODIHR 2006 [współautor]
    • Oddziaływanie prawa międzynarodowego i prawa Unii Europejskiej na konstytucyjny status jednostki w RP, [w:] K. Wojtowicz (red.), Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006
    • Pozycja prawna cudzoziemca, azylanta i uchodźcy – założenia konstytucyjne i praktyka prawna, [w:] L. Wiśniewski (red.), Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006
    • Międzynarodowe sądownictwo w dziedzinie praw człowieka – potrzeba reform, [w:] W. Czapliński (red.), Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006
    • ONZ-owski system ochrony praw człowieka – bilans dokonań, [w:], J. Symonides (red.), Organizacja Narodów Zjednoczonych – bilans i perspektywy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006
    • Oddziaływanie prawa międzynarodowego i prawa Unii Europejskiej na konstytucyjny status jednostki w RP, [w:] Otwarcie Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, red. K. Wojtowicz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006, 185-206
    • Zakres wpływu międzynarodowych organów kontrolnych na status prawny jednostki w Polsce – wybrane problemy [w:] M. Andrzejewski, L. Kociucki, M. Łączkowska, A. N. Schulz (red.), Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, Toruń 2008 [współautor]
    • Rola i znaczenie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej dla ochronypraw człowieka, Przegląd Sejmowy 2008/2
    • Cele reformy ONZ-towskiego systemu ochrony praw człowieka i jej podstawowe założenia [w:] Europa w poszukiwaniu tożsamości. Między prawem, filozofią a polityką, W. Sobczak (red.), Gniezno 2008
    • Europejski Trybunał Praw Człowieka w Komitet Praw Człowieka- rywalizacja czy współdziałanie? [w:] 60 lat Rady Europy Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, red. H. Machińska, ?Oficyna Prawa Polskiego?, Wyd. Wiedza i Praktyka, Warszawa 2009
    • Poland: from oblivion to legal use [in:] 60 years of the Universal Declaration of Human Rights in Europe, red Vinodh Jaichand, Markku Suksiu, Intersentia 2009
    • Provisions of the Charter of Fundamental Rights in the light of the 1997 Constitution of RP and international agreements are binding upon Poland [in:] Fundamental Rights Protection in the European Union, red. J. Barcz, C.H. Beck 2009
    • Nauczanie religii w szkołach publicznych oraz finansowanie szkół religijnych w świetle orzecznictwa Komitetu Praw Człowieka ONZ [w:] Prawne granice ochrony sumienia i wyznania, L. Kondratiewa ? Bryzik, R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2011
    • United Nations Treaty Bodies and Special Procedures, and the Strengthening of Democracy [in:] Comparative Constitutional Law, red. Mahendra P. Singh, Estern Book Company, Lucknow 2011
    • Międzynarodowy pakt praw obywatelskich (osobistych) i politycznych. Komentarz, redakcja, Wolters Kluwer, 2012